Στυλιανός Φαρσαλιώτης
Αύγουστος 2023

Εισαγωγή

«Οι αμοιβαίες επιρροές στην ανάπτυξη του εγώ και του αυτό» είναι ο τίτλος ενός σημαντικού συμποσίου που διοργανώνεται στο πλαίσιο του 17ου συνεδρίου της Διεθνούς Ψυχαναλυτικής Ένωσης στο Άμστερνταμ, το καλοκαίρι του 1951. Κεντρικοί εισηγητές είναι ο Ηeinz Hartmann και ο Willi Hoffer και, στη συνέχεια, λαμβάνει χώρα μια συζήτηση γύρω από τις εργασίες τους, στην οποία συμμετέχουν διάφοροι γνωστοί ψυχαναλυτές της εποχής. Μεταξύ αυτών των τελευταίων βρίσκονται η Άννα Φρόυντ, που πραγματοποιεί επίσης την εισαγωγή στην συζήτηση του συμποσίου με τις παρατηρήσεις της πάνω στο άρθρο του Hartmann, καθώς και η Μέλανι Κλάιν¹. Πρόκειται, ας θυμηθούμε, για μια χρονική περίοδο κατά την οποία το κλίμα που επικρατεί σε μεγάλο μέρος του ψυχαναλυτικού κινήματος είναι ιδιαίτερα πολεμικό, με επίκεντρο των συγκρούσεων την Βρετανική Ψυχαναλυτική Εταιρεία και σημείο αφετηρίας ορισμένες μείζονες κλινικο-θεωρητικές διαφορές σχετικά με την ψυχανάλυση των παιδιών. Οι διαφωνίες και οι εντάσεις μεταξύ των σχολών της Άννα Φρόυντ και της Μέλανι Κλάιν έχουν κορυφωθεί μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα, κατά την περίοδο 1941-1945, με την διεξαγωγή των διάσημων «επίμαχων συζητήσεων».

Παρότι και οι δύο αυτές μεγάλες πρωτοπόροι της ψυχανάλυσης των παιδιών ανέπτυξαν τις ιδέες τους βαδίζοντας σε δρόμους που είχε ανοίξει ο ίδιος ο Φρόυντ, η απόκλιση μεταξύ τους, τόσο σε επίπεδο θεωρίας όσο και τεχνικής, αποδείχθηκε τελικά αγεφύρωτη. Όπως επισημαίνεται από τον R. Perron (1988), η Άννα Φρόυντ ακολούθησε μια κατά βάση αναπτυξιακή προσέγγιση, στο πλαίσιο της οποίας οι παιδικές και εφηβικές παθολογίες γίνονται αντιληπτές ως διακοπές ή παρεκκλίσεις της φυσιολογικής ανάπτυξης ενώ, αντίθετα, η Μέλανι Κλάιν οικοδόμησε την θεωρία της για την πρώιμη ψυχική ζωή εκκινώντας από ορισμένες ιδιαίτερα σοβαρές ψυχοπαθολογικές καταστάσεις. Οι απόψεις της Μέλανι Κλάιν φάνηκε τελικά να βρίσκουν ένα πρόσφορο έδαφος εντός της Βρετανικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας, όπου έγιναν σταδιακά πλειοψηφικές, με την Άννα Φρόυντ να διατηρεί, ωστόσο, μια ευρεία υποστήριξη στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ιδωμένη εν πολλοίς ως η επίσημη κληρονόμος και θεματοφύλακας του έργου του πατέρα της.

Διάλεξη στο πλαίσιο του μαθήματος Ψυχοπαθολογία του Ενήλικα, Προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών Ψυχολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Σχεδιάγραμμα διάλεξης:
1. Εισαγωγή
2. Το πρώτο ψυχαναλυτικό μοντέλο του τραύματος: η θεωρία των νευρώσεων
3. Το δεύτερο μοντέλο του τραύματος: η έννοια του «τραυματικού»
4. Από τον S. Ferenczi στη σύγχρονη ψυχανάλυση: τραύμα και οριακότητα
5. Διαταραχές τραυματικού στρες: το τραύμα στο DSM
6. Κλινική περίπτωση

Loading…

Taking too long?

Reload document

| Open in new tab

Διάλεξη στο πλαίσιο του μαθήματος Ψυχοπαθολογία του Ενήλικα, Προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών Ψυχολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Σχεδιάγραμμα διάλεξης:
1. Εισαγωγή
2. Ορισμοί και βασικές διακρίσεις
3. Όψεις του άγχους
4. Δύο θεωρίες σχετικά με το άγχος στο έργο του S. Freud
5. Nευρωτικές διαταραχές
6. Ψυχαναλυτική ψυχοπαθολογία των νευρώσεων
7. Ιδιαιτερότητες στην ψυχαναγκαστική νεύρωση

Loading…

Taking too long?

Reload document

| Open in new tab

Διάλεξη στο πλαίσιο του μαθήματος Ψυχοπαθολογία του Ενήλικα, Προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών Ψυχολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Σχεδιάγραμμα διάλεξης:
1. Εισαγωγή: κανονικότητα και παθολογία
2. Ορισμοί: ταμπεραμέντο, χαρακτήρας, προσωπικότητα, δομή
3. Προελεύσεις, ανάπτυξη και συγκρότηση του χαρακτήρα
4. Οι μείζονες ψυχικές οργανώσεις
4.1. Οι νευρωτικοί χαρακτήρες
4.2. Οι ψυχωτικοί χαρακτήρες
4.3. Οι οριακές οργανώσεις
5. Η παθολογία του χαρακτήρα
6. Οι διαταραχές της προσωπικότητας στις ψυχιατρικές ταξινομήσεις

Loading…

Taking too long?

Reload document

| Open in new tab